--

14 (1) 2019

Phân tích tổng hợp ba nhóm họ gen EBNAS LMPS và EBERS của Epstein-Barr virus - Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến bệnh ung thư vòm họng


Tác giả - Nơi làm việc:
Nguyễn Hoàng Anh Tuấn - Trường Đại học Khoa học Tự Nhiên, Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam
Thiều Hồng Huệ - Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam
Lao Đức Thuận - Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam
Lê Huyền Ái Thuý - Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam
Tác giả liên hệ, Email: Lê Huyền Ái Thuý - thuan.ld@ou.edu.vn

Tóm tắt
Ung thư vòm họng (UTVH) là loại ung thư rất phổ biến tại Việt Nam. Sự xâm nhiễm EpsteinBarr virus (EBV) đã được chứng minh là một nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành khối u vòm họng. Tuy nhiên, tại Việt Nam, các công trình nghiên cứu, đặc biệt liên quan đến tính chất phân tử của EBV vẫn còn rất nhiều hạn chế. Trong nghiên cứu này, cơ sở dữ liệu khoa học được khai thác, xây dựng nhằm xây dựng cơ sở khoa học về tính chất phân tử của EBV làm nền tảng cho các nghiên cứu sau này. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm tập trung vào phân tích 3 nhóm gen chính của EBV bằng phương pháp phân tích tổng hợp. Kết quả cho thấy các nghiên cứu trên thế giới chủ yếu tập trung ở các gen EBNA-1, LMP-1 và EBER. Kết quả phân tích cho thấy, tỷ lệ phát hiện các gen EBNA-1 LMP-1 và EBER lần lượt là 92.12%; 78.93% và 88.12%. Ngoài ra, mô hình phân tích ngẫu nhiên được áp dụng để phân tích chỉ số nguy cơ (RR) và tỷ suất chênh (OR) với kết quả lần lượt là: EBNA-1 RR=20.10; OR= 332.75; LMP-1 RR=3.63; OR=17.9 và EBER RR=5.4; OR=46.11. Kết quả phân tích cũng khẳng định rằng: sự hiện diện các gen của EBV có mối liên quan mạnh đến sự hình thành khối u vòm họng. Đồng thời, kết quả phân tích cũng chỉ ra rằng: về mặt phương pháp: PCR là phương pháp được sử dụng chủ yếu trong các nghiên cứu; về loại mẫu sử dụng: loại mẫu mô sinh thiết là loại mẫu được sử dụng nhiều nhất trong các nghiên cứu về ung thư. Tóm lại, chúng tôi xây dựng thành công cơ sở phân tử về sự hiện diện các gen của EBV liên quan đến tần số hiện diện, các giá trị OR, RR. Từ đó, các dữ liệu này làm nền tảng cho các nghiên cứu thực nghiệm trên chính mẫu UVTH thu nhận từ người Việt Nam.

Từ khóa
Epstein-Barr virus; phân tích tổng hợp; ung thư vòm họng; Việt Nam; Epstein-Barr virus; meta-analysis; nasopharyngeal carcinoma; Vietnam

Toàn văn:
PDF

Tài liệu tham khảo

Adam, A. A. M., Abdullah, N. E., Hassan, L. A. M. E., Elamin, E., Ibrahim, M., & Hassan, M. A. (2014). Detection of Epstein-Barr virus in nasopharyngeal carcinoma in Sudanse by in situ hybridization. Journal of Cancer Therapy, 5(6), 517-522.


Chan, J. K. C., Bray, F., & McCarron, P. (2005). Nasopharyngeal carcinoma. In L. Barnes, J. W. Eveson, P. Reichart, & D. L. Sidransky (Eds.), WHO calssification of tumours: Pathology and genetics of head and neck tumours (pp. 85-97). Lyon, France: IARC Press.


Chang, E. T., & Adami, H. O. (2006). The enigmatic epidemiology of nasopharyngeal carcinoma. Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention, 15(10), 1765-1777.


Chen, D. L., & Huang, T. B. (1997). A case-control study of risk factors of nasopharyngeal carcinoma. Cancer Letters, 117(1), 17-22.


Cho, W. C. (2007). Nasopharyngeal carcinoma: Molecular biomarker discovery and progress. Molecular Cancer, 6(1), 1-9.


Ekburanawat, W., Ekpanyaskul, C., Brennan, P., Kanka, C., Tepsuwan, K., Temiyastith, S., … Sangrajrang, S. (2010). Evaluation of non-viral risk factors for nasopharyngeal carcinoma in Thailand: Results from a case-control study. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 11(4), 929-932.


Frappier, L. (2013). EBNA-1 and Epstein-barr virus associated tumours. In Springer briefs in cancer research. New York, NY: Springer.


Hao, S. P., Tsang, N. M., Chang, K. P., & Ueng, S. H. (2004). Molecular diagnosis of nasopharyngeal carcinoma: Detecting LMP-1 and EBNA by nasopharyngeal swab. Otolaryngol Head Neck Surg, 131, 651-654.


Heussinger, N., Büttner, M., Ott, G., Brachtel, E., Pilch, B. Z., Kremmer, E., & Niedobitek, G. (2004). Expression of the Epstein-Barr virus (EBV) encoded latent membrane protein 2A (LMP2A) in EB Vassociated nasopharyngeal carcinoma. The Journal of Pathology, 203(2), 696-699.


Hu, C., Wei, W., Chen, X., Woodman, C. B., Yao, Y., Nicholls, J. M., … Arrand, J. R. (2012). A global view of the oncogenic landscape in nasopharyngeal carcinoma: An integrated analysis at the genetic and expression levels. Plos One, 7(7), Article e41055.


Kieff, E., & Rickinson, A. B. (2001). Epstein-Barr virus and its replication. In B. N. Fields, D. M. Knipe, & P. M. Howley (Eds.), Fields virology (4th ed.) (pp. 2511-2575). Philadelphia, PA: Lippincott-Raven.


Krishna, S. M., James, S., & Kattoor, J. (2004). Serum EBV DNA as a biomarker in primary nasopharyngeal carcinoma of Indian origin. Japanese Journal of Clinical Oncology, 34(6), 307-311.


Lo, K. W., Lo, Y. M., Leung, S. F., Tsang, Y. S., Chan, L. Y., Johnson, P. J., … Huang, D. P. (1999). Analysis of cell-free Epstein-Barr virus associated RNA in the plasma of patients with nasopharyngeal carcinoma. Clinical Chemistry, 45(8), 1292-1294.


Lourembam, D. S., Singh, A. R., Sharma, T. D., Singh, T. S., Singh, T. R., & Singh, L. S. (2015). Evaluation of risk factors for nasopharyngeal carcinoma in a high-risk area of India, the North Eastern region. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention: APJCP, 16(12), 4927-4935.


Min, Z., Young-sheng, Z., Jie-hua, H. E., Su-xia, L., Bi-ling, Z., & Ying-jie, Y. (2004). Comparison of Epstein-Barr virus infection and 30 bp-deleted LMP1 gene among four histological types of nasopharyngeal carcinoma. Chinese Medical Journal, 117(4), 608-611.


Nawaz, I., Moumad, K., Martorelli, D., Ennaji, M. M., Zhou, X., Zhang, Z., … Hu, L.-H. (2015). Detection of nasopharyngeal carcinoma in Morocco (North Africa) using a multiplex methylation-specific PCR biomarker assay. Clinical Epigenetics, 7(1), Article 89.


Old, L. J., Boyse, E. A., & Oettgen, H. P. (1966). Precipitating antibody in human serum to antigen present in cultured Burkitt lymphoma cell. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 56(6), 1699-1704. doi:10.1073/pnas.56.6.1699


Salehiniya, H., Mohammadian, M., Mohammadian-Hafshejani, A., & Mahdavifar, N. (2018). Nasopharyngeal cancer in the world: Epidemiology, incidence, mortality and risk factors. World Cancer Research Journal, 5(1), e1046. doi:10.32113/wcrj_20183_1046


See, H. S., Yap, Y. Y., Yip, W. K., & Seow, H. F. (2008). Epstein-Barr virus latent membrane protein-1 (LMP-1) 30-bp deletion and Xho I-loss is associated with type III nasopharyngeal carcinoma in Malaysia. World Journal of Surgical Oncology, 6(1), Article 18.


Stevens, S. J., Verkuijlen, S. A., Hariwiyanto, B., Harijadi, Paramita, D. K., Fachiroh, J., … Middeldorp, J. M. (2006). Noninvasive diagnosis of nasopharyngeal carcinoma: Nasopharyngeal brushings reveal high Epstein-Barr virus DNA load and carcinoma-specific viral BARF1 mRNA. International Journal of Cancer, 119(3), 608-614.


Tan, E. L., Peh, S. C., & Sam, C. K. (2003). Analyses of Epstein-Barr virus latent membrane protein-1 in Malaysian nasopharyngeal carcinoma: High prevalence of 30-bp deletion, Xho1 polymorphism and evidence of dual infections. Journal of Medical Virology, 69(2), 251-257.


Tsai, S. T., Jin, Y. T., Mann, R. B., & Ambinder, R. F. (1998). Epstein-Barr virus detection in nasopharyngeal tissues of patients with suspected nasopharyngeal carcinoma. Cancer, 82(8), 1449-1453.


Wang, F., Rivailler, P., Rao, P., & Cho, Y. G. (2001). Simian homologues of Epstein–Barr virus. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 356(1408), 489-497.


Yap, Y. Y., Hassan, S., Chan, M., Choo, P. K., & Ravichandran, M. (2007). Epstein-Barr virus DNA detection in the diagnosis of nasopharyngeal carcinoma. Otolaryngol - Head and Neck Surgery, 136(6), 986-991. doi:10.1016/j.otohns.2006.11.027


Zeng, Z., Fan, S., Zhang, X., Li, S., Zhou, M., Xiong, W., … Li, G. (2016). Epstein-Barr virus-encoded small RNA 1 (EBER-1) could predict good prognosis in nasopharyngeal carcinoma. Clinical and Translational Oncology, 18(2), 206-211.


Zhang, X. S., Song, K. -H., Mai, H.-Q., Jia, W.-H., Feng, B.-J., Xia, J.-C., … Zeng, Y.-X. (2002). The 30-bp deletion variant: A polymorphism of latent membrane protein 1 prevalent in endemic and non-endemic areas of nasopharyngeal carcinomas in China. Cancer Letters, 176(1), 65-73.


Zhang, Z., Sun, D., Hutajulu, S. H., Nawaz, I., Van, D. N., Huang, G., … Hu, L. -H. (2012). Development of a non-invasive method, multiplex methylation specific PCR (MMSP), for early diagnosis of nasopharyngeal carcinoma. PLoS One, 7(11), Article e45908.


Zhou, Y., Nabeshima, K., Koga, K., Aoki, M., Hayashi, H., Hamasaki, M., & Iwasaki, H. (2008). Comparison of Epstein-Barr virus genotypes and clinicohistopathological features of nasopharyngeal carcinoma between Guilin, China and Fukuoka, Japan. Oncology Reports, 19(6), 1413-1420.



Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.