English
18 (2) 2023
Nghiên cứu tiềm năng của một số chiết xuất thực vật trong phòng trị vi khuẩn đa kháng kháng sinh gây bệnh trên cá rô đồng (Anabas testudineus)
Tác giả liên hệ, Email:Ngày nộp: 20-12-2022
Ngày duyệt đăng: 07-06-2023 Ngày xuất bản: 29-07-2023
Tóm tắt
Vật liệu và phương pháp: Chiết xuất EtOH lá cây Điều (Anacardium occidentale L) TD1, Ngũ trảo (Vitex negundo) TD2, Bình linh xoan (Vitex rotundifolia) TD3, Ráng (Acrostichum aureum L) TD4, và Vằng Sẻ (Jasminum subtriplinerve blume) TD5 thu thập tại tỉnh Vĩnh Long, Việt Nam dựa trên đánh giá kháng khuẩn in vitro bằng phương pháp khuếch tán đĩa thạch và MIC, đánh giá in vivo thử nghiệm độc lực bằng gây nhiễm nhân tạo vi khuẩn Kosakonia sacchari trên mô hình cá Rô đồng Anabas testudineus thử nghiệm và khảo sát hoạt tính của chiết xuất thực vật khi phối trộn vào thức ăn.
Kết quả: Hiệu quả kháng khuẩn in vitro cho thấy chiết xuất EtOH lá Điều TD1 kháng khuẩn tốt nhất ở nồng độ 12.5 µg/ml. Thử nghiệm đánh giá mức độ độc lực của vi khuẩn K. sacchari gây chết 87.6% cá sau 24 giờ tiêm ở mức 105 CFU/ml, ngưỡng gây chết tối thiểu LD50 đạt giá trị 3.16 × 104 CFU/ml. Trong đánh giá hoạt tính tiềm năng của chiết xuất thực vật TD1 khi phối trộn vào thức ăn có tác dụng bảo vệ cá khỏi tác nhân gây chết nhân tạo là khuẩn K. sacchari (tỉ lệ sống đạt 93%), và còn hỗ trợ làm tăng mức tăng trọng của cá lên tới 22.8g.
Kết luận: Chiết xuất EtOH lá Điều A. occidentale TD1 kháng khuẩn cao nhất và có khả năng bảo vệ cá khỏi vi khuẩn K. sacchari đa kháng với kháng sinh gây bệnh trên đối tượng cá Rô đồng A. testudineus. Một số nhận định ban đầu về giá trị dược liệu của một số loại cây sẵn có tại Việt Nam dần thay thế kháng sinh, nhắm tới mục tiêu an toàn trong nuôi trồng, sản xuất thực phẩm và người tiêu dùng. Từ đó, đề tải mở rộng triển khai vào quy mô pilot hoặc thử nghiệm trên ao nuôi lớn hơn, hướng tới sản xuất thương mại.
Từ khóa
Trích dẫn:
Tran, C. K., Pham, H. T. H., & Nguyen, L. T. (2023). Nghiên cứu tiềm năng của một số chiết xuất thực vật trong phòng trị vi khuẩn đa kháng kháng sinh gây bệnh trên cá rô đồng (Anabas testudineus) [Research for the potential of some plant extracts in the prevention of many antibiotic resistance bacteria that cause disease on climbing perch (Anabas testudineus)]. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh – Kỹ thuật và Công nghệ, 18(2), 74-88. doi:10.46223/HCMCOUJS.tech.vi.18.2.2607.2023
Tài liệu tham khảo
Abdel-Latif, H. M., Ahmed, H. A., Shukry, M., Chaklader, M. R., Saleh, R. M., & Khallaf, M. A. (2022). Astragalus Membranaceus Extract (AME) enhances growth, digestive enzymes, antioxidant capacity, and immunity of Pangasianodon hypophthalmus juveniles. Fishes, 7(6), 319-337.
Bansod, M. S., & Harle, U. N. (2009). Vitex negundo L: Phytochemical constituents, traditional uses and pharmacological properties: Comprehensive review. Pharmacologyonline Newsletter, 1, 286-302.
Bauer, A. W., Perry, D. M., & Kirby, W. M. (1959). Single-disk antibiotic-sensitivity testing of staphylococci: An analysis of technique and results. AMA Archives of Internal Medicine, 104(2), 208-216.
Bernal, R. A. D., Aya, F. A., De Jesus-Ayson, E. G. T., & Garcia, L. M. B. (2015). Seasonal gonad cycle of the climbing perch Anabas testudineus (Teleostei: Anabantidae) in a tropical wetland. Ichthyological Research, 62(4), 389-395.
Cabello, F. C. (2006). Heavy use of prophylactic antibiotics in aquaculture: A growing problem for human and animal health and for the environment. Environmental Microbiology, 8(7), 1137-1144.
Chan, E. W. C., Wong, S. K., & Chan, H. T. (2018). Casticin from Vitex species: A short review on its anticancer and anti-inflammatory properties. Journal of Integrative Medicine, 16(3), 147-152.
Chen, M., Zhu, B., Lin, L., Yang, L., Li, Y., & An, Q. (2014). Complete genome sequence of Kosakonia sacchari type strain SP1T. Standards in Genomic Sciences, 9, 1311-1318.
Crumlish, M., Pham, T. C., Koesling, J., Vo, T. T., & Gravingen, K. (2010). Experimental challenge studies in Vietnamese catfish, Pangasianodon hypophthalmus (Sauvage), exposed to Edwardsiella ictaluri and Aeromonas hydrophila. Journal of Fish Diseases, 33(9), 717-722.
Dai, N. H., Ho, H. T. C., Le, H. M., Poul, E. H., & Ole, V. (2008). Bioactivities and chemical constituents of a Vietnamese medicinal plant Che Vang, Jasminum subtriplinerve Blume (Oleaceae). Natural Product Research, 22(11), 942-949.
Dang, O. T. H., & Nguyen, T. P. (2009). Độc lực của vi khuẩn Edwardsiella ictaluri phân lập từ cá tra (Pangasianodon hypophthalmus) bị bệnh mủ gan [Virulence of Edwardsiella ictaluri bacteria isolated from pangasius (Pangasianodon hypophthalmus) with pyogenic liver disease]. Tạp chí Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn, 12, 64-70.
Dang, O. T. H., Tran, Q. N., & Nguyen, H. D. (2012). Phân lập và xác định khả năng gây bệnh xuất huyết trên cá Rô đồng (Anabas testudineus) của vi khuẩn Streptococcus agalactiae [Isolation and determination of hemorrhagic disease in perch (Anabas testudineus) of Streptococcus agalactiae]. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 22c, 194-202.
Duong, Y. T., Duong, L. N., & Tran, P. T. (2014). Ảnh hưởng của tuổi và kích cỡ cá bố mẹ chọn lọc lên sinh trưởng của cá rô đầu vuông (Anabas testudineus) giai đoạn từ cá bột lên cá giống [Effect of age and size of selected broodstock on growth of square-headed perch (Anabas testudineus) from fry to fingerlings]. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 2014(1), 92-100.
Food & Agriculture Organization of the United Stations (FAO). (2003). FAO Rome Italy. Truy cập ngày 22/11/2022 tại https://www.fao.org/3/bq500e/bq500e.pdf
Hamid, N. K. A., Somdare, P. O., Harashid, K. A. M., Othman, N. A., Kari, Z. A., Wei, L. S., & Dawood, M. A. (2022). Effect of papaya (Carica papaya) leaf extract as dietary growth promoter supplement in red hybrid tilapia (Oreochromis mossambicus × Oreochromis niloticus) diet. Saudi Journal of Biological Sciences, 29(5), 3911-3917.
Haque, S., Bandyopadhyay, P. K., & Mondal, K. (2020). Studies on growth, behavior and blood profile in Anabas testudineus infected with Pseudomonas aeruginosa. Proceedings of the Zoological Society, 74, 19-27.
Harikrishnan, R., Kim, J. S., Balasundaram, C., & Heo, M. S. (2012). Protection of Vibrio harveyi infection through dietary administration of Pueraria thunbergiana in kelp grouper, Epinephelus bruneus. Aquaculture, 324, 27-32.
Himejima, M., & Kubo, I. (1991). Antibacterial agents from the cashew Anacardium occidentale (Anacardiaceae) nut shell oil. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 39(2), 418-421.
Ho, N. T. B., & Nguyen, T. T. (2012). Ảnh hưởng của dịch chiết nấm linh chi (Ganoderma lucidum) lên tăng trưởng và tỷ lệ sống của cá rô đầu vuông (Anabas sp.) [Effect of Ganoderma lucidum extract on growth and survival rate of square-headed perch (Anabas sp.)]. Hue University Journal of Science: Agriculture and Rural Development, 79(1), 13-16.
Kim, D. K. (2009). Antioxidative constituents from the twigs of Vitex rotundifolia. Biomolecules & Therapeutics, 17(4), 412-417.
Li, C., Beck, B., Su, B., Terhune, J., & Peatman, E. (2013). Early mucosal esponses in blue catfish (Ictalurus furcatus) skin to Aeromonas hydrophila infection. Fish and Shellfish Immunology, 34(3), 920-928.
Lopes, C. L., Pereira, E., Sokovi´c, M., Carvalho, A. M., Barata, A. M., Lopes, V., …Ferreira, I. C. F. R. (2018). Phenolic composition and bioactivity of lavandula pedunculata (Mill.) Cav. Samples from different geographical origin. Molecules, 23(5), 1037-1056.
Luong, K. N., Doan, P. M., & Nguyen, T. V. (2017). Hướng dẫn thực hành kỹ thuật xét nghiệm vi sinh lâm sàng [Practical guide to clinical microbiology testing techniques]. Hà Nội, Việt Nam: NXB Y học.
Luong, N. T. M., Moon, J. K., Kim, J. H., Shibamoto, T., & Ahn, Y. J. (2012). Growth-inhibiting effects of Paeonia lactiflora root steam distillate constituents and structurally related compounds on human intestinal bacteria. World Journal of Microbiology and Biotechnology, 28(4), 1575-1583.
Luu, Q. H., Nguyen, T. B. T., Nguyen, T. L. A., Do, T. T. T., Dao, T. H. T., & Padungtod, P. (2021). Antibiotics use in fish and shrimp farms in Vietnam. Aquaculture Reports, 20, 100711-100719.
Ly, L. T. T., Nguyen, D. N., Vo, P. H., & Doan, C. V. (2009). Hemorrhage Disease of Cultured Catfish (Pangasianodon hypophthalmus) in Mekong Delta (Vietnam). The Israeli Journal of Aquaculture, 61(1/4), 215-224.
Mai, Y. D. (1978). Định loại cá nước ngọt miền Bắc Việt Nam [Identification of freshwater fish in the North of Vietnam]. Hà Nội, Việt Nam: NXB Khoa học và Kỹ thuật.
Mandal, B., Kumar, R., & Jayasankar, P. (2016). Efficacy of exogenous hormone (GnRHa) for induced breeding of climbing perch Anabas testudineus (Bloch, 1792) and influence of operational sex ratio on spawning success. Animal Reproduction Science, 171, 114-120.
Martin, G. B., & Ferasyi, T. R. (2016). 1. Clean, Green, Ethical (CGE) Management: What research do we really need. The International Journal of Tropical Veterinary and Biomedical Research, 1(1), 1-8.
Nguyen, T. H. (2004). Hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá nước ngọt [Technical guide to freshwater fish farming]. Hà Nội, Việt Nam: NXB Lao Động.
Nguyen, L. T., Tran, C. K., Nguyen, N. T. T., Nguyen, L. P. H., Tran, N. T., Mai, H. T. N., & Pham, H. T. H. (2021). Identification of multi-antibiotic resistant bacteria isolated from Vietnamese climbing perch (Anabas testudineus) on fish farms in Ho Chi Minh City, Vietnam. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 947(1), 012036-012044.
Pham, Y. T. H., Do, N. M., Huynh, V. V., & Tran, V. Q. K. (2013). Nghiên cứu độc lực của vi khuẩn Aeromonas sp. trên cá Rô phi vằn (Oreochromis niloticus Linnaeus) và tác dụng của vacxin bất hoạt trong phòng trị bệnh [The virulence of Aeromonas sp. on tilapia (Oreochromis niloticus Linnaeus) and the effect of inactivated vaccine in the prevention and treatment of disease]. Kỷ yếu hội nghị khoa học trẻ thủy sản toàn quốc lần thứ 4, khoa Thủy sản, Đại học Nông Lâm TP.HCM, 453-464.
Piwpong, N., Chiayvareesajja, J., & Chiayvareesajja, S. (2016). Growth and survival of a diallel cross for five strains of climbing perch (Anabas testudineus Bloch, 1792) in Thailand. Agriculture and Natural Resources, 50(5), 351-356.
Rainboth, W. J. (1996). Fishes of the Cambodian Mekong. Rome: Food & Agriculture Organization of the United Station.
Ramakrishnan, M. A. (2016). Determination of 50% endpoint titer using a simple formula. World Journal of Virology, 5(2), Article 85.
Rao, Y. V., Das, B., Jyotyrmayee, P., & Chakrabarti, R. (2006). Effect of Achyranthes aspera on the immunity and survival of Labeo rohita infected with Aeromonas hydrophila. Fish & Shellfish Immunology, 20(3), 263-273.
Reddy, P. R. K., Elghandour, M. M. M. Y., Salem, A. Z. M., Yasaswini, D., Reddy, P. P. R., Reddy, A. N., & Hyder, I. (2020). Plant secondary metabolites as feed additives in calves for antimicrobial stewardship. Animal Feed Science and Technology, 264, 114469-114488.
Reed, L. J., & Muench, H. (1938). A simple method of estimating fifty percent endpoints. American Journal of Epidemiology, 27(3), 493-497.
Schiller, H., Young, C., Schulze, S., Tripepi, M., & Pohlschroder, M. (2022). A twist to the Kirby-Bauer disk diffusion susceptibility test: An accessible laboratory experiment comparing Haloferax volcanii and Escherichia coli antibiotic susceptibility to highlight the unique cell biology of archaea. Journal of Microbiology & Biology Education, 23(1), Article e00234-21.
Souto, E. B., Durazzo, A., Nazhand, A., Lucarini, M., Zaccardelli, M., Souto, S. B., ... Santini, A. (2020). Vitex agnus-castus L.: Main features and nutraceutical perspectives. Forests, 11(7), Article 761.
Thomas, T. (2012). In vitro evaluation of antibacterial activity of Acrostichum aureum Linn. NIScPR Online Periodicals Repository, 3(1), 135-138.
Trieu, H. T. T., Nguyen, T. C., Cao, D. T., & Le, V. T. T. (2018). Khả năng kháng một số loài vi khuẩn gây bệnh trên động vật thủy sản của dịch trích từ lá và hạt cây trâm bầu (Combretum quadrangulare) trong điều kiện in vitro [Resistance against some bacterial species causing diseases in aquatic animals of extracts from leaves and seeds of Combretum quadrangulare under in vitro conditions]. Can Tho University-Journal of Science, 54(2),151-157.
Truong, K. T., & Tran, H. T. T. (1993). Định loại các loài cá nước ngọt vùng đồng bằng sông Cửu Long [Identification of freshwater fish species in the Mekong Delta]. Cần Thơ, Việt Nam: Đại học Cần Thơ.
Tu, D. T., Huynh, T. T. N., & Nguyen, K. D. (2013). Streptococcus iniae, tác nhân gây bệnh “đen thân” trên cá Rô đồng (Anabas testudineus) [Streptococcus iniae, the causative agent of “black body” disease in perch (Anabas testudineus)]. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 26, 96-103.
Tu, D. T., Nguyen, N. T. N., Nguyen, T. Q., Dang, T. T. M., Nguyen, T. A., Shinn, A., & Crumlish, M. (2008). Common diseases of Pangasius Catfish farmed in Vietnam. Global Aquaculture Advocate, 11(4), 76-77.
Uddin, S., Hasan, M. H., Iqbal, M. M., & Hossain, M. A. (2017). Study on the reproductive biology of Vietnamese climbing perch (Anabas testudineus, Bloch). Journal of Chemical Information and Modeling, 32(1), 1-7.
Valgas, C., Souza, S. M. de, Smania, E. F. A., & Smania, A., Jr. (2007). Screening methods to determine antibacterial activity of natural products. Brazilian Journal of Microbiology, 38(2), 369-380.
Van Meervenne, E., Van Coillie, E., Kerckhof, F. M., Devlieghere, F., Herman, L., De Gelder, L. S., & Boon, N. (2012). Strain-specific transfer of antibiotic resistance from an environmental plasmid to foodborne pathogens. Journal of Biomedicine and Biotechnology, 2012, 1-8.
Verma, R. K., Kumari, P., Maurya, R. K., Kumar, V., Verma, R. B., & Singh, R. K. (2018). Medicinal properties of turmeric (Curcuma longa L.): A review. International Journal of Chemical Studies, 6(4), 1354-1357.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.