--

16 (1) 2021

Bổ sung dẫn liệu phân tử và khảo sát đặc điểm nuôi trồng của chủng nấm Hương Sapa Lentinula edodes


Tác giả - Nơi làm việc:
Lê Huyền Ái Thúy - Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam
Lao Duc Thuan - Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam
Nguyễn Hoàng Mai - Trường Đại học Đà Lạt , Việt Nam
Phan Hoàng Đại - Trường Đại học Đà Lạt , Việt Nam
Nguyễn Trương Kiến Khương - Trường Đại học Đà Lạt , Việt Nam
Trương Bình Nguyên - Trường Đại học Đà Lạt , Việt Nam
Tác giả liên hệ, Email: Trương Bình Nguyên - nguyentb@dlu.edu.vn
Ngày nộp: 04-06-2021
Ngày duyệt đăng: 15-06-2021
Ngày xuất bản: 21-07-2021

Tóm tắt
Mẫu nấm Hương Sapa (Ký hiệu Len026) được thu hái tại vùng rừng núi xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, tỉnh Lào Cai vào cuối tháng 05 năm 2019 khi đang phát triển trên các thân cây lá rộng mục. Các đặc điểm hình thái bên ngoài như màu nâu đỏ (khi ẩm ướt) chuyển sang vàng nâu, kèm các vết nứt nhẹ (khi khô) của mũ nấm cùng các vảy sợi trên bề mặt mũ, lớp thịt mũ mỏng, mép mũ cuộn khi non duỗi phẳng đến hơi vểnh lên khi già; Các đặc điểm hiển vi như cấu tạo dạng elip của bào tử và đặc biệt là sự tồn tại của các liệt bào cạnh (pleurocystidia) và liệt bào đỉnh (cheilocystidia) cho thấy mẫu nấm này mang khá nhiều đặc điểm pha trộn của cả 03 loài Lentinula edodes, Lentinula lateritia và Lentinula boryana, là những loài loài đã được nhận định có thể tồn tại ở nước ta. Tuy nhiên, các dẫn liệu phân tích đoạn ITS rDNA cho mẫu nấm Hương trên lại cho thấy đây là loài Lentinula edodes. Giống thuần của chủng nấm này đã được phân lập từ mô thịt quả thể. Trong điều kiện nuôi trồng nhân tạo trên cơ chất mạt cưa gỗ cao su nấm sinh trưởng và phát triển rất tốt. Mặc dù hiệu suất sinh học của chủng Len026 còn khá thấp nhưng với các đặc điểm như: tốc độ tăng trưởng hệ sợi và quá trình nâu hóa hệ sợi nhanh cũng như khả năng hình thành mầm nấm rất mạnh cho thấy đây là một chủng nấm tiềm năng dùng làm nguyên liệu lai tạo giống nấm mới phục vụ công nghệ nuôi trồng nấm Hương của địa phương.

Từ khóa
hình thái giải phẫu; ITSrDNA; giống nấm; Lentinula edodes; Sapa

Toàn văn:
PDF

Trích dẫn:

Le, H. A. T., Lao, D. T., Nguyen, H. M., Phan, H. D., Nguyen, T. K. K., & Truong, B. N. (2021). Bổ sung dẫn liệu phân tử và khảo sát đặc điểm nuôi trồng của chủng nấm Hương Sapa Lentinula edodes [Supplementation of molecular data and studying the cultural characteristics of Sapa shiitake mushroom Lentinula edodes]. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh – Kỹ thuật và Công nghệ, 16(1), 99-107. doi:10.46223/HCMCOUJS. tech.vi.16.1.1915.2021


Tài liệu tham khảo

Altschul, S. F., Gish, W., Miller, W., Myers, E. W., & Lipman, D. J. (1990). Basic local alignment search tool. Journal of Molecular Biology, 215 (3), 403-410.


Chan, A. W. (2005). Shiitake bag cultivation. In Mushroom growers handbook 2. Seoul, Korea: MushWorld.


Chomczynski, P., & Sacchi, N. (1987). Single-step method of RNA isolation by acid guanidinium thiocyanate-phenol-chloroform extraction. Analytical Biochemistry, 162 (1), 156-159.


Crisan, E. V., & Sands, A. (1987). Nutritional value. In S. Chang & W. A. Hayes (Eds.), The Biology and Cultivation of Edible Mushroom (pp. 137-165). London, UK: Academic Press.


Hibbett, D. S. (2001) Shiitake mushrooms and the molecular clocks: Historical biogeography of Lentinula. Journal of Biogeography, 28, 231-241.


Hui, F. L., Wei, M. H., & Liu, Z. H. (2004). Assay study on amino acid, trace elements and toxic heavy metals of the fruit bodies of Lentinus edodes. Shipin Kexue (Beijing, China), 25, 161-163.


Imazeki, R., Otani, Y., & Hongo, T. (1988). Fungi of Japan. Tokyo, Japan: Yama-kei Publishers Co., Ltd.


Le, L. H. P., Do, L. T. T., Le, T. H. A., & Truong, N. B. (2010). Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của chủng nấm hương Lentinula edodes hoang dại, mới phát hiện tại núi Langbian, Đà Lạt [A study on biological characteristics of wild shiitake mushroom strain Lentinula edodes, newly found in Mount LangBiang, Dalat City]. Tạp Chí Công Nghệ Sinh Học, 8 (3B), 1397-1404.


Le, T. X., Nguyen, H. L. Q., Truong, H. T., Hoang, H. T., Pham, D. N., Truong, N. B., & Dao, L. T. (2010). Nghiên cứu đa dạng của các loài nấm Hương Lentinula edodes ở Sapa, Lentinula cf. lateritia ở Langbian, Đà Lạt và Lentinula sp. mới tìm thấy ở Cát Tiên, Việt Nam [Study on the diversity of shiitake Lentinula edodes species in Sapa, Lentinula cf. lateritia in Langbiang, Da Lat and Lentinula sp., newly discovered in Cat Tien, Vietnam]. Tạp chí Công Nghệ Sinh Học, 8 (1), 87-101.


Mata, J. L., & Petersen, R. H. (2001). Type specimen studies of New World Lentinula. Mycotaxon, 79, 217-229.


NCBI. (n.d.). Gene. Retrieved March 18, 2021, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene


Nguyen, D. L. (2005). Công nghệ nuôi trồng nấm [Mushroom farming technology] . Hanoi, Vietnam: Nhà xuất bản Nông nghiệp.


Nicholson, M. S., Bunyard, B. A., & Royse, D. J. (1997). Phylogeny of the genus Lentinula based on ribosomal DNA restriction fragment length polymorphism analysis. Mycologia, 89 (3), 400-407.


Pegler, D. N. (1983). The genus Lentinula (Tricholomataceae tribe Collybieae). Sydowia, 36, 227-239.


Pham, H. T., & Vo, K. T. P. (1995). Trồng nấm hương Lentinula edodes phân lập tại Cao Bằng [Growing shiitake Lentinula edodes isolated in Cao Bang]. Kỷ yếu hội nghị Khoa học trường ĐH Tổng hợp Tp. HCM, 595-601.


Pham, H. T., & Vo, K. T. P. (1998). Lai nấm hương Lentinula edodes Cao Bằng với chủng nấm hương nhập từ Nhật [Hybridization of Lentinula edodes Cao Bang with a strain of shiitake imported from Japan]. Di truyền học và ứng dụng, 1, 1-6.


Pham, H. T., & Vo, K. T. P. (1999). Lai nấm hương Lentinula edodes giữa chủng Cao Bằng và chủng L170 nhập nội [Hybridization of Lentinula edodes between Cao Bang strain and imported L170 strain]. Di truyền học và ứng dụng, 4, 15-19.


Shimomura, N., Hasebe, K., Nakai-Fukumasa, Y., & Kornatsu, M. (1992). Intercompatibility between geographically distant strains of Shiitake (Reports of the Tottori Mycological Institute, No. 30). Retrieved May 10, 2021, from Food and Agriculture Organization website https://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=JP9400985


Singer, R. (1986). The agaricales in modern taxonomy (4th ed.). Koenigstein, Germany: Koeltz Scientific Books.


Teng, S. C. (1995). Fungi of China. New York, NY: Mycotaxon, LTD.


Trinh, K. T. (1998). Danh lục nấm lớn Việt Nam [List of large mushrooms in Vietnam] . Hanoi, Vietnam: Nhà xuất bản Nông nghiệp.


Vetter, J. (1995). Mineral and amino acid contents of edible, cultivated mushroom Shiitake (Lentinus edodes). Zeitschrift fuer Lebensmittel – Unterssuchung und Forschung, 201, 17-19.



DOI: https://doi.org/10.46223/HCMCOUJS.tech.vi.16.1.1915.2021
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.