Nghiên cứu và ứng dụng biện pháp sinh học để quản lý sâu bệnh hại cây trồng ở Đại học Cần Thơ trong thời gian gần đây Tác giả - Nơi làm việc: Nguyễn Văn Huỳnh - Khoa Nông nghiệp & Sinh học Ứng dụng, Đại học Cần Thơ. , Việt Nam Tác giả liên hệ, Email: Nguyễn Văn Huỳnh - kim.npt@ou.edu.vn

Tóm tắt

Nhằm giảm thiểu việc sử dụng thuốc trừ sâu để thực hiện sản xuất nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường, nhiều biện pháp sinh học đã được nghiên cứu và ứng dụng trong thời gian gần đây để quản lý sâu bệnh gây hại cây trồng chính như lúa, cây ăn trái và rau màu ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Đối với lúa, có các biện pháp để (1) quản lý tổng hợp rầy nâu (Nilaparvata lugens) như gieo sạ đồng loạt né rầy, áp dụng kỹ thuật canh tác “3 giảm, 3 tăng”, sản xuất và sử dụng nấm xanh (Metarhizium anisopliae) ngay tại đồng ruộng, và áp dụng công nghệ sinh thái để trồng hoa trên bờ ruộng nhằm thu hút thiên địch, và (2) kích kháng bệnh cháy lá (Pyricularia oryzae) bằng cách dùng tác nhân sinh học (nấm Sporothrix sp.) để xử lý hạt giống lúa. Đối với cây ăn trái có các loài sâu hại khó trị như sâu đục vỏ trái bưởi (Prays sp.) và sâu đục trái sầu riêng (Conogethes punctiferalis), pheromone giới tính của chúng đã được phân tích xác định và tổng hợp để làm bẫy bắt con đực hoặc khuấy rối khả năng bắt cặp nhằm làm giảm mật số và gây hại. Đối với cây rau màu, vi rút SpltNPV đã được nghiên cứu để xã hội hóa cho việc quản lý sâu ăn tạp (Spodoptera litura), và phối hợp giữa sex pheromone và nấm xanh để trị sùng khoai lang (Cylas formicarius).

Abstract

In order to minimize the insecticide application for achieving the sustainable agricultural production and environmental protection, many biological methods were studied and applied in recent years for the integrated management of insect pests and diseases on major crop plants such as rice, orchards and vegetables in the Mekong Delta. For rice pests, there were methods in (1) integrated management of the brown planthopper (BPH), Nilaparvata lugens, including the synchronous seeding for BPH avoidance, application of “Three reductions – Three gains” principle in cultivation practices, production and application of Metarhizium anisopliae products at farmers’ fields and application of ecological engineering for planting flowers on the rice fields’ bunds for attraction of natural enemies, and (2) inducing resistance to the rice blast disease (Pyricularia oryzae) by using the biological factor (the fungus Sporothrix sp.) for seed treatment. For orchards, to the insect pests uneasy for pesticide spraying, such as the citrus rind borer (Prays sp.) and durian fruit borer (Conogethes punctiferalis), their sex pheromones were identified and synthesized for baiting the male moths or disturbing their mating behaviors in order to reduce their density and damage. For vegetables, SpltNPV virus were studied and then “socialized” for production at farmers’ fields for controlling the armyworm (Spodoptera litura), and integration of the sex pheromone and Ma products for controlling the sweet potato borer (Cylas formicarius).