Tác động của đặc điểm hội đồng quản trị đến hành vi  quản trị lợi nhuận của các công ty niêm yết tại Việt Nam

Phan Ngọc Huyền

doi:10.46223/HCMCOUJS.proc.vi.17.3.2477.2022

17 (3) 2022

Tác động của đặc điểm hội đồng quản trị đến hành vi quản trị lợi nhuận của các công ty niêm yết tại Việt Nam

Tác giả - Nơi làm việc:

Phan Ngọc Huyền - Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam

Tác giả liên hệ, Email: Phan Ngọc Huyền - huyenpn.208a@ou.edu.vn

DOI:10.46223/HCMCOUJS.proc.vi.17.3.2477.2022

Ngày nộp: 23-09-2022
Ngày duyệt đăng: 18-10-2022
Ngày xuất bản: 27-12-2022

Tóm tắt

Đại dịch Covid-19 xảy ra trên phạm vi toàn cầu, hầu hết các công ty đều phải đối mặt với những tác động tiêu cực từ sự kiện này. Nhằm cung cấp bức tranh tài chính đẹp cho các bên liên quan thì người quản lý có thể thực hiện hành vi Quản Trị Lợi Nhuận (QTLN) nhiều hơn thông qua việc tác động lên các thông tin trên Báo Cáo Tài Chính (BCTC). Nghiên cứu này xem xét các đặc điểm Hội Đồng Quản Trị (HĐQT), quy mô công ty, loại công ty kiểm toán, tỷ suất sinh lời trên tài sản (Return on assets), dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Cash flow operating) tác động đến hành vi QTLN dựa trên cơ sở dồn tích (Accrual-based Earnings Management) và liệu mức độ tác động của các nhân tố này có sự khác biệt gì không giữa hai giai đoạn trước và sau Covid-19. Dữ liệu nghiên cứu bao gồm 436 công ty phi tài chính đang niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn 2016 - 2021. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng các nhân tố thuộc đặc điểm HĐQT như số lượng thành viên HĐQT, sự kiêm nhiệm vị trí Tổng Giám Đốc (TGĐ) và Chủ tịch HĐQT, tỷ lệ thành viên HĐQT độc lập, số lần họp đều có tác động đến hành vi QTLN trong cả hai giai đoạn.

Từ khóa

báo cáo tài chính; dồn tích bất thường; đại dịch Covid-19; đặc điểm hội đồng quản trị; hành vi quản trị lợi nhuận

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

Al Azeez, H. A. R., Sukoharsono, E. G., & Andayani, W. (2019). The impact of board characteristics on earnings management in the international oil and gas corporations. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23(1), 1-26.

Bala, H., & Gugong, B. K. (2015). Board characteristics and earnings management of listed food and beverages firms in Nigeria. European Journal of Accounting, Auditing and Finance Research, 3(8), 25-41.

Bui, D. V., & Ngo, D. H. (2017). Đặc điểm hội đồng quản trị và hành vi quản trị lợi nhuận của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam [Board characteristics and earnings management in listed companies of Vietnam's stock market]. Tạp chí Khoa học Trường ĐH Mở TP. HCM- Kinh tế và Quản trị kinh doanh, 12(2), 113-126.

Chính phủ. (2017). Nghị định 71/2017/NĐ-CP ngày 06 tháng 06 năm 2017 về hướng dẫn về quản trị công ty áp dụng đối với công ty đại chúng [Decree 71/2017/ND-CP dated June 6, 2017 providing guidance on corporate governance applicable to public companies]. Truy cập ngày 10/01/2022 tại https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Nghi-dinh-71-2017-ND-CP-huong-dan-quan-tri-cong-ty-dai-chung-316951.aspx

DeAngelo, L. E. (1986). Accounting numbers as market valuation substitutes: A study of management buyouts of public stockholders. Accounting Review, 61(3), 400-420.

Dechow, P. M., Sloan, R. G., & Sweeney, A. P. (1995). Detecting earnings management. Accounting Review, 70(2), 193-225.

Gulzar, M. A. (2011). Corporate governance characteristics and earnings management: Empirical evidence from Chinese listed firms. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 1(1), 133-151.

Hamid, M., & Bello, M. S. (2019). Impact of board characteristics on earning management: A study on private sectors in Malaysia. International Journal of Innovative Research and Advanced Studies, 6(1).

Healy, P. (1985). Effect of business schemes on accounting decisions. Journal of Accounting and Economics, 7(1/3), 85-107.

Healy, P. M., & Wahlen, J. M. (1999). A review of the earnings management literature and its implications for standard setting. Accounting Horizons, 13(4), 365-383.

Hezabr, A. A., Qeshta, M. H., & Alsoud, G. F. A. (2020). Board of directors characteristics and firm performance: Evidence from the insurance sector in Bahrain. Truy cập ngày 10/01/2022 tại https://www.ijicc.net/images/Vol_14/Iss_9/14948_Qeshta_2020_E_R.pdf

Hooghiemstra, R., Hermes, N., Oxelheim, L., & Randoy, T. (2019). Strangers on the board: The impact of board internationalization on earnings management of Nordic firms. International Business Review, 28(1), 119-134.

Hsu, Y. L., & Yang, Y. C. (2022). Corporate governance and financial reporting quality during the Covid-19 pandemic. Finance Research Letters, 47(Part B), Article 102778.

Jensen, M. (2004). The agency costs of overvalued equity and the current state of corporate finance. European Financial Management, 10(4), 549-565.

Jensen, M. C., & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305-360.

Jones, J. J. (1991). Earnings management during import relief investigations. Journal of Accounting Research, 29(2), 193-228.

Kothari, S. P., Leone, A. J., & Wasley, C. E. (2005). Performance matched discretionary accrual measures. Journal of Accounting and Economics, 39(1), 163-197.

Lassoued, N., & Khanchel, I. (2021). Impact of Covid-19 pandemic on earnings management: An evidence from financial reporting in European firms. Global Business Review, 1-25.

Liu, G., & Sun, J. (2022). The impact of Covid-19 pandemic on earnings management and the value relevance of earnings: US evidence. Managerial Auditing Journal, 37(7), 850-868.

Moradi, M., Salehi, M., Bighi, S. J. H., & Najari, M. (2012). A study of relationship between board characteristics and earning management: Iranian scenario. Universal Journal of Management and Social Sciences, 2(3), 12-29 .

Ngo, D. H. (2019). Các nhân tố tác động đến hành vi quản trị lợi nhuận của người quản lý tại các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam [Factors affecting the profit management behavior of managers in listed companies of Vietnam's stock market] (Doctoral dissertation). University of Economics Ho Chi Minh City, Ho Chi Minh City, Vietnam.

Ngo, D. N. P., Tran, T. N. N. A., Duong, K. H. N., Chu, T. T., Truong, N. T., & Nguyen, N. B. T. (2021). Ban kiểm soát và quản trị lợi nhuận: Bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam [Audit committee and earnings management: Empirical evidence in Viet Nam]. Tạp chí Nghiên cứu Tài chính-Marketing, 64(4), 103-113.

Orazalin, N. (2019). Board gender diversity, corporate governance, and earnings management: Evidence from an emerging market. Gender in Management: An International Journal, 35(1), 37-60.

Peasnell, K. V., Pope, P. F., & Young, S. (2005). Board monitoring and earnings management: do outside directors influence abnormal accruals? Journal of Business Finance & Accounting, 32(7/8), 1311-1346.

Pfeffer, J., & Salancik, G. R. (1978). The external control of organizations: A resource dependence perspective. New York, NY: University of Illinois at Urbana-Champaign's Academy for Entrepreneurial Leadership Historical Research Reference in Entrepreneurship.

Rajeevan, S., & Ajward, R. (2019). Board characteristics and earnings management in Sri Lanka. Journal of Asian Business and Economic Studies, 27(1), 2-18.

Rauf, F. H. A., Johari, N. H., Buniamin, S., & Rahman, N. R. A. (2012). The impact of company and board characteristics on earnings management: Evidence from Malaysia. Global review of Accounting and Finance, 3(2), 114-127.

Ross, S. A. (1973). The economic theory of agency: The principal's problem. The American Economic Review, 63(2), 134-139.

Roychowdhury, S. (2006). Earnings management through real activities manipulation. Journal of Accounting and Economics, 42(3), 335-370.

Spence, M. (1973). Job market signaling. The Quarterly Journal of Economics, 87(3), 355-374.

Sukeecheep, S., Yarram, S. R., & Al Farooque, O. (2013, March). Earnings management and board characteristics in Thai listed companies. Paper presented at the International Conference on Business, Economics and Accounting, 20 - 23 March 2013, Bangkok, Thailand.

Tran, T. T. G., & Dinh, T. N. (2017). Ảnh hưởng của sự hiện diện nữ giới trong ban lãnh đạo đến hành vi điều chỉnh lợi nhuận-nghiên cứu thực nghiệm tại các công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh [The presence of women on Board and in top management and earnings management behaviour - Evidence from Ho Chi Minh City listed companies]. Tạp chí Khoa học Trường ĐH Mở TP. HCM-Kinh tế và Quản trị kinh doanh, 12(3), 167-178.

Waweru, N. M., & Riro, G. K. (2013). Corporate governance, firm characteristics and earnings management in an emerging economy. Journal of Applied Management Accounting Research, 11(1), 43-58.

Yorke, S. M., Amidu, M., & Agyemin-Boateng, C. (2016). The effects of earnings management and corporate tax avoidance on firm value. International Journal of Management Practice, 9(2), 112-131.

DOI: https://doi.org/10.46223/HCMCOUJS.proc.vi.17.3.2477.2022

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.