--

20(2)2025

Ý định lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà tại Hà Nội: Tiếp cận theo mô hình Theory of Planned Behavior (TPB) mở rộng


Tác giả - Nơi làm việc:
Nguyễn Danh Nam - Trường Đại học Thành Đông, Hải Dương , Việt Nam
Uông Thị Ngọc Lan - Trường Đại học Thành Đông, Hải Dương , Việt Nam
Tác giả liên hệ, Email: Nguyễn Danh Nam - ndnam.dr.90@gmail.com
Ngày nộp: 08-04-2024
Ngày duyệt đăng: 09-08-2024
Ngày xuất bản: 18-10-2024

Tóm tắt
Mục đích của nghiên cứu nhằm khám phá ý định lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà của các hộ gia đình đang sinh sống tại Thành phố Hà Nội dựa trên mô hình TPB mở rộng. Mô hình cấu trúc được phân tích dựa trên các dữ liệu định lượng thu thập thông qua khảo sát có được từ 131 hộ dân đang sinh sống tại Thành phố Hà Nội hiện đang sử dụng nguồn điện năng lượng mặt trời. Kết quả kiểm chứng chỉ ra, ảnh hưởng lớn nhất đến thái độ là nhận thức sự hữu ích (β = 0.285) và nhận thức kiểm soát hành vi cũng xảy ra ảnh hưởng mạnh mẽ đến ý định lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà của các hộ dân (β = 0.393). Đồng thời, kỳ vọng về cuộc sống tốt đẹp có ảnh hưởng song song với thái độ và ý định lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà của các hộ dân đang sinh sống tại Thành phố Hà Nội nhưng với mức độ ảnh hưởng thấp nhất
(β = 0.096 và 0.117). Dựa vào kết quả nghiên cứu thực nghiệm đã tìm thấy bằng chứng về các yếu tố quan trọng trong việc nâng cao thái độ và thúc đẩy ý định lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà của các hộ dân đang sinh sống tại Thành phố Hà Nội. Kết quả nghiên cứu này đã góp phần củng cố cho mô hình TPB và những kiến thức về các giải pháp năng lượng mặt trời sẵn có, thay vì kiến thức chung về năng lượng tái tạo.

Chỉ số JEL
D12; O13; Q01

Từ khóa
Hà Nội; hộ dân; mô hình TPB; nguồn điện năng lượng mặt trời; ý định

Toàn văn:
PDF

Trích dẫn:

Nguyen, N. D., & Uong, L. T. N. (2025). Ý định lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà tại Hà Nội: Tiếp cận theo mô hình Theory of Planned Behavior (TPB) mở rộng [Intention to install rooftop solar power in Hanoi: An approach according to the expanded Theory of Planned Behavior (TPB) model]. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh – Kinh tế và Quản trị Kinh doanh, 20(2), 121-136. https://doi.org/10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.20.2.3359.2025


Tài liệu tham khảo

Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211.


Barclay, D. W., Thompson, R., & Higgins, C. (1995). The Partial Least Squares (PLS) approach to causal modelling: Personal computer adoption and use as an illustration. Technology Studies, Special Issue on Research Method-ology, 2(2), 285-309.


Bekti, D. B. M., Prasetyo, Y. T., Redi, A. A. N. P., Budiman, A. S., Mandala, I. M. P. L., Putra, A. R., Persada, S. F., Nadlifatin, R., & Young, M. N. (2022). Determining factors affecting customer intention to use rooftop solar photovoltaics in Indonesia. Sustainability, 14(1), 280-292.


Biswas, A., & Roy, M. (2015). Leveraging factors for sustained green consumption behavior based on consumption value perceptions: Testing the structural model. Journal of Cleaner Production, 95(1), 332-340.


Brandão, A., & da Costa, A. G. (2021). Extending the theory of planned behaviour to understand the effects of barriers towards sustainable fashion consumption. European Business Review, 33(5), 742-774.


Cai, Q. T. M., Hoang, H. T., Pham, L. L. H., & Le, H. V. D. (2020). Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định và hành vi sử dụng túi thân thiện với môi trường của người tiêu dùng tại các siêu thị trên địa bàn thành phố Huế [Factors affecting consumers’ intention and behavior towards using eco-friendly bags in supermarkets in Hue city]. Tạp chí Khoa học Đại học Huế: Kinh tế và Phát triển, 129(5B), 5-21.


Cheam, W. Y., Lau, L. S., & Wei, C. Y. (2021). Factors influencing the residence's intention to adopt solar photovoltaic technology: A case study from Klang Valley, Malaysia. Clean Energy, 5(3), 464-473.


Chen, X., Rahman, M. K., Rana, M. S., Gazi, M. A. I., Rahaman, M. A., & Nawi, N. C. (2022). Predicting consumer green product purchase attitudes and behavioral intention during Covid-19 pandemic. Frontiers in Psychology, 12, 1-10.


Chi Cục Bảo vệ Môi Trường Hà Nội. (2024). Báo cáo hiện trạng môi trường [Environmental status report]. https://pcd.monre.gov.vn/bao-cao-hien-trang-moi-truong


Cục Thống kê Thành phố Hà Nội. (2024). Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng Năm và 5 tháng đầu năm 2024 [Socio-economic situation report in May and 5 months of 2024]. https://cucthongkehanoi.gso.gov.vn/tinh-hinh-kinh-te-xa-hoi/9


Du, C. T., & Phan, N. H. (2023). Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng túi sinh thái khi đi mua sắm của người tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh [Factors affecting consumers’ intention to use eco-bags for shopping in Ho Chi Minh City]. Tạp chí Nghiên cứu Tài chính - Marketing, 14(2), 100-112.


Elavarasan, R. M., Shafiullah, G., Padmanaban, S., Kumar, N. M., Annam, A., Vetrichelvan, A. M., Mihet-Popa, L., & Holm-Nielsen, J. B. (2020). A comprehensive review on renewable energy development, challenges, and policies of leading Indian States with an international perspective. IEEE Access, 8(1), 74432-74457.


Fishbein, M., & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention and behaviour: An introduction to theory and research. Addison-Wesley.


Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson.


Hair, J. F., Risher, J. J., Sarstedt, M., & Ringle, C. M. (2019). When to use and how to report the results of PLS-SEM. European Business Review, 31(1), 2-24.


Heiskanen, E., & Matschoss, K. (2017). Understanding the uneven diffusion of building-scale renewable energy systems: A review of household, local and country level factors in diverse European countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 75(1), 580-591.


Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43(1), 115-135.


Irfan, M., Elavarasan, R. M., Hao, Y., Feng, M., & Sailan, D. (2021). An assessment of consumers’ willingness to utilize solar energy in China: End-users’ perspective. Journal of Cleaner Production, 292(1), 126008-126021.


Irfan, M., Hao, Y., Ikram, M., Wu, H., Akram, R., & Rauf, A. (2021). Assessment of the public acceptance and utilization of renewableenergy in Pakistan. Sustainable Production and Consumption, 27(1), 312-324.


Kavari, G., Tahani, M., & Mirhosseini, M. (2019). Wind shear effect on aerodynamic performance and energy production of horizontal axis wind turbines with developing blade element momentum theory. Journal of Cleaner Production, 219(1), 368-376.


Kumar, A., Prakash, G., & Kumar, G. (2020). Does environmentally responsible purchase intention matter for consumers? A predictive sustainable model developed through an empirical study. Journal of Retailing and Consumer Services, 58(2), 1-9.


Kumar, G., & Nayak, J. K. (2022). A meta-analysis of TPB model in predicting green energy behavior: The moderating role of cross-cultural factors. Journal of International Consumer Marketing, 35(2), 147-165.


Kumar, P., & Ghodeswar, B. M. (2015). Factors affecting consumers’ green product purchase decisions. Marketing Intelligence & Planning, 33(3), 330-347.


Le, C. C. (2017). Phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới ý định hành vi tiêu dùng xanh: Trường hợp khách du lịch quốc tế đến Nha Trang [Factors affecting the behavioral intention to use green tourism: A case study with international tourists to Nha Trang beach city]. Tạp chí Kinh tế và Phát triển, 241(7), 96-104.


Le, C. C., & Tran, H. T. H. (2023). Mở rộng mô hình hành vi tiêu dùng có kế hoạch để giải thích ý định sử dụng sản phẩm bao bì xanh của du khách đến Nha Trang [Expanding the model of planned consumer behavior to explain tourists to Nha Trang’s intention to use green packaging products]. Tạp chí Kinh tế và Kinh doanh, 3(1), 92-101.


Le, L. T. T., & Pham, N. N. (2020). Các yếu tố ảnh hưởng đến việc ứng dụng mô hình điện năng lượng mặt trời trên mái nhà của hộ gia đình tại Cà Mau [Factors affecting household’s application of rooftop solar power systems in Ca Mau Province]. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56(2C), 161-167.


Leninkumar, V. (2017). The relationship between customer satisfaction and customer trust on customer loyalty. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7(4), 450-465.


Makanyena, C., Svotwa, T. D., & Jaiyeoba, O. (2021). The effect of consumer rights awareness on attitude and purchase intention in the hotel industry: Moderating role of demographic characteristics. Cogent Business & Management, 8(1), 1-18.


Nguyen, N. D., & Uong, L. T. N. (2023). Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng hệ thống quang điện mặt trời của khách hàng doanh nghiệp - Nghiên cứu trường hợp Thành phố Cần Thơ [Factors affecting the intention to use solar power systems of business customers -  A case study of Can Tho city]. In Kỷ yếu Hội thảo Quốc gia nâng cao hiệu quả quản trị, vượt qua suy thoái, đầu tư cho giai đoạn tăng trưởng mới PUBEC 2023 (pp. 48-59). Trường Đại học Phenikaa. https://pubec2023.sciencesconf.org/resource/page/id/9


Nguyen, T. Q., & Luu, T. T. K. (2018). Vai trò của yếu tố ảnh hưởng xã hội trong mối quan hệ với niềm tin, thái độ, nhận thức rủi ro đến ý định mua hàng trực tuyến của người tiêu dùng tại TP. Hồ Chí Minh [The role of social influence factors in the relationship with trust, attitude, risk perception and online purchase intention of consumers in Ho Chi Minh City]. Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh châu Á, 29(1), 38-55.


Sở Công thương Hà Nội. (2024). Hội nghị Triển khai các giải pháp đảm bảo cung ứng điện cao điểm hè, phát động sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả năm 2024 [Conference on deploying solutions to ensure peak summer electricity supply, launching the use of electricity economically and efficiently in 2024]. https://www.evn.com.vn/d6/news/Ha-Noi-Trien-khai-cac-giai-phap-dam-bao-cung-ung-dien-cao-diem-he-phat-dong-su-dung-dien-tiet-kiem-va-hieu-qua--6-12-124030.aspx


Teng, C. C., & Wang, Y. M. (2015). Decisional factors driving organic food consumption: Generation of consumer purchase intentions. British Food Journal, 117(3), 1066-1081.


Thủ tướng Chính phủ. (2020). Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam [Decision No. 13/2020/QD-TTg of the Prime Minister: On the mechanism to encourage solar power development in Vietnam]. https://vanban.chinhphu.vn/?pageid=27160&docid=199694


Tran, T. N., & Bui, B. T. N. (2022). Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định mua máy nước nóng năng lượng mặt trời của hộ gia đình tại Việt Nam [Factors affecting purchase intention
on solar water heaters of households in Vietnam]. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh-Kỷ yếu, 17(3), 91-106.


Wang, H. J. (2017). Determinants of consumers’ purchase behaviour towards green brands. The Service Industries Journal, 13(14), 896-918.


Wang, P., Wu, W., Zhu, B., & Wei, Y. (2013). Examining the impact factors of energy-related CO2 emissions using the STIRPAT model in Guangdong province, China. Applied Energy, 106(123), 65-71.


Wang, Y. S., Lin, H. H., & Luarn, P. (2006). Predicting consumer intention to use mobile service. Information Systems Journal, 16(2), 157-179.


Yadav, R., & Pathak, G. S. (2017). Determinants of consumers’ green purchase behavior in a developing nation: Applying and extending the theory of planned behavior. Ecological Economics, 134(1), 114-122.



Creative Commons License
© The Author(s) 2025. This is an open access publication under CC BY NC licence.