Nghiên cứu sự đánh đổi giữa hạnh phúc của người dân và  dấu chân sinh thái ở Việt Nam

Bùi Hoàng Ngọc; Bùi Vũ Quỳnh Anh

doi:10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.19.9.3292.2024

19(9)2024

Nghiên cứu sự đánh đổi giữa hạnh phúc của người dân và dấu chân sinh thái ở Việt Nam

Tác giả - Nơi làm việc:

Bùi Hoàng Ngọc - Trường Đại học Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam

Bùi Vũ Quỳnh Anh - Trường Đại học Lao động Xã hội, Thành phố Hồ Chí Minh , Việt Nam

Tác giả liên hệ, Email: Bùi Hoàng Ngọc - ngocbh@huit.edu.vn

DOI:10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.19.9.3292.2024

Ngày nộp: 06-03-2024
Ngày duyệt đăng: 26-04-2024
Ngày xuất bản: 21-08-2024

Tóm tắt

Nghiên cứu này được thực hiện để trả lời cho câu hỏi liệu có tồn tại hay không sự đánh đổi giữa hạnh phúc cho người dân với chất lượng môi trường ở Việt Nam trong khoảng thời gian từ 1980 - 2021. Bằng kỹ thuật phân tích Wavelet, những phát hiện chính của nghiên cứu được tổng kết như sau: (i) Tồn tại sự đánh đổi giữa chất lượng môi trường với tuổi thọ bình quân đầu người của người dân Việt Nam cả trong ngắn hạn và dài hạn; (ii) Tương quan giữa chất lượng môi trường với tăng trưởng kinh tế là yếu trong ngắn hạn, nhưng mạnh trong dài hạn; (iii) Tương quan giữa chất lượng môi trường và hạnh phúc của người dân thông qua chỉ số phát triển con người là yếu trong giai đoạn từ 1994 đến 2012, nhưng mạnh lên sau năm 2012 cho đến nay. Dựa trên những phát hiện này, bài viết đề xuất một số hàm ý chính sách giúp thúc đẩy hạnh phúc cho người dân và giảm bớt các tác động tiêu cực đến môi trường tại Việt Nam.

Chỉ số JEL

C24; F4; Q51; Q56; Q57

Từ khóa

chỉ số phát triển con người; dấu chân sinh thái; hạnh phúc của người dân; tuổi thọ; Việt Nam

Toàn văn:

PDF

Trích dẫn:

Bui, N. H., & Bui, A. V. Q. (2024). Nghiên cứu sự đánh đổi giữa hạnh phúc của người dân và dấu chân sinh thái ở Việt Nam [Studying the trade-off between human well-being and ecological footprint in Vietnam]. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh – Kinh tế và Quản trị Kinh doanh, 19(9), 65-78. doi:10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.19.9.3292.2024

Tài liệu tham khảo

Ahmed, Z., Wang, Z., Mahmood, F., Hafeez, M., & Ali, N. (2019). Does globalization increase the ecological footprint? Empirical evidence from Malaysia. Environmental Science and Pollution Research, 26(18), 18565-18582.

Ahmed, Z., Zhang, B., & Cary, M. (2021). Linking economic globalization, economic growth, financial development, and ecological footprint: Evidence from symmetric and asymmetric ARDL. Ecological Indicators, 121(5), 1-22.

Báo điện tử Chính phủ. (2023). Việt Nam tăng 12 bậc trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới 2023 [Vietnam jumps 12 places in World Happiness Report 2023]. Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://baochinhphu.vn/viet-nam-tang-12-bac-trong-bao-cao-hanh-phuc-the-gioi-2023-102230321091532884.htm

Bhattacharjee, A., Shin, J. K., Subramanian, C., & Swaminathan, S. (2017). Healthcare investment and income inequality. Journal of Health Economics, 56(1), 163-177.

Bloomfield, D. S., McAteer, R. T. J., Lites, B. W., Judge, P. G., Mathioudakis, M., & Keenan, F. P. (2004). Wavelet phase coherence analysis: Application to a quiet‐sun magnetic element. The Astrophysical Journal, 617(1), 623-632.

Bui, D. H., Do, T. V., & Bui, N. H. (2024). Do the internet, economic growth, and environmental quality spur people’s happiness during the Covid-19 pandemic? Electronic Journal of Applied Statistical Analysis, 17(1), 20-33.

Bui, N. H., & Awan, A. (2021). Does financial development reinforce ecological footprint in Singapore? Evidence from ARDL and Bayesian analysis. Environmental Science Pollution Research, 29(16), 24219-24233.

Bui, N. H., & Le, H. M. (2024). Time-frequency nexus between tourism development, economic growth, human capital, and income inequality in Singapore. Applied Economics Letters, 31(4), 259-264.

Bui, N. H., & Phan, L. T. (2022). Linking foreign direct investment, economic growth, energy consumption and ecological footprint in Vietnam: Evidence from quantile on quantile approach. Science & Technology Development Journal - Economics - Law and Management, 6(4), 3855-3866.

Bui, N. H., & Vuong, Q. D. H. (2018). Mối quan hệ giữa tiêu thụ điện và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam [The relationship between electricity consumption and Vietnam’s economic growth]. Tạp chí Kinh tế & Phát triển, 248(2), 12-22.

Cục dữ trữ liên bang Mỹ. (2024). Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://fred.stlouisfed.org/series/HCIYISVNA066NRUG

Diener, E., Suh, E., & Oishi, S. (1997). Recent findings on subjective well-being. Indian Journal of Clinical Psychology, 24(1), 25-41.

Dữ liệu về chất lượng môi trường tại Việt Nam. (n.d.). Chất lượng không khí tại Việt Nam [Air quality in Vietnam]. Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://www.iqair.com/vi/vietnam

Global Footprint Network. (2024). Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://data.footprintnetwork.org/#/

Goupillaud, P., Grossmann, A., & Morlet, J. (1984). Cycle-octave and related transforms in seismic signal analysis. Geoexploration, 23(1), 85-102.

Hayden, A. (2024). Ecological footprint. Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://www.britannica.com/science/ecological-footprint

Helliwell, J. F., Huang, H., & Wang, S. (2017). The distribution of world happiness (World Happiness report 2016). Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://s3.amazonaws.com/happiness-report/2016/HR-V1Ch2_web.pdf

Jabbari-Zadeh, F., Karbassi, A., & Khetan, A. (2023). The ecological footprint of physicians: A survey of physicians in Canada, India, and USA. PLoS One, 18(9), Article e0291501.

Kasman, A., & Duman, Y. S. (2015). CO₂ emissions, economic growth, energy consumption, trade and urbanization in new EU member and candidate countries: A panel data analysis. Economic Modelling, 44(C), 97-103.

Kassouri, Y., & Altintas, H. (2020). Human well-being versus ecological footprint in MENA countries: A trade-off? Journal of Environmental Management, 263(1), Article 110405.

Kuznets, S. (1955). Economic growth and income inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28.

Majeed, M. T., & Mumtaz, S. (2017). Happiness and environmental degradation: A global analysis. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 11(3), 753-772.

Nathaniel, S. P. (2021). Natural resources, urbanisation, economic growth and the ecological footprint in South Africa: The moderating role of human capital. Quaestiones Geographicae, 40(2), 63-76.

Ngân hàng thế giới. (2024). Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://data.worldbank.org/

Ngo, H. T. (2022). Time-frequency nexus between globalization, financial development, natural resources and carbon emissions in Vietnam. Economic Change and Restructuring, 55(1), 2293-2315.

Nguyen, H. M., & Bui, N. H. (2020). Revisiting the relationship between energy consumption and economic growth nexus in Vietnam: New evidence by asymmetric ARDL cointegration. Applied Economics Letters, 28(12), 978-984.

Nguyen, Q. L. H. T. T., & Ngo, H. T. C. (2022). Các yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế tại vùng kinh tế trọng điểm phía Nam [Factors affecting Vietnam’s economic growth in the southern key economic region]. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 17(5), 126-139.

Pao, H.-T., & Tsai, C.-M. (2010). CO₂ emissions, energy consumption and economic growth in BRIC countries. Energy Policy, 38(12), 7850-7860.

Pham, K. N. (2019). Nâng cao chất lượng tăng trưởng của vùng kinh tếtrọng điểm phía Nam nhìn từ góc độ kinh tế [Improve the growth quality of the southern key economic region from an economic perspective]. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(3), 84-105.

Salari, M., Javid, R. J., & Noghanibehambari, H. (2021). The nexus between CO₂ emissions, energy consumption, and economic growth in the U.S. Economic Analysis and Policy, 69(3), 182-194.

Shahbaz, M., Shafiullah, M., & Mahalik, M. K. (2019). The dynamics of financial development, globalisation, economic growth and life expectancy in sub‐Saharan Africa. Australian Economic Papers, 58(4), 444-479.

Sharma, R., Sinha, A., & Kautish, P. (2021). Does renewable energy consumption reduce ecological footprint? Evidence from eight developing countries of Asia. Journal of Cleaner Production, 285(6), 1-25.

Tang, C. F., & Tan, B. W. (2015). The impact of energy consumption, income and foreign direct investment on carbon dioxide emissions in Vietnam. Energy, 79(3), 447-454.

Torrence, C., & Webster, P. J. (1999). Interdecadal changes in the ENSO-monsoon system. Journal of Climate, 12(8), 2679-2690.

Tran, H. V. (2024). Mối quan hệ giữa FDI, toàn cầu hóa, tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng xanh và khí thải CO₂ tại Việt Nam [The relationship between FDI, globalization, economic growth, green growth and CO₂ emissions in Vietnam]. Tạp chí Kinh tế & Phát triển, 321(3), 41-51.

Tran, H. V., Tran, A. V., Bui, N. H., & Nguyen, T. H. M. (2024). Asymmetric effects of foreign direct investment and globalization on ecological footprint in Indonesia. PLoS One, 19(1), Article e0297046.

Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam. (n.d.). Truy cập ngày 10/10/2023 tại https://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/Lists/GiaiNghia/View_Detail.aspx?TuKhoa=H%E1%BA%A1nh%20ph%C3%BAc&ChuyenNganh=0&DiaLy=0&ItemID=9558

Wang, Y., Arshed, N., Shabeer, M. G., Munir, M., Rehman, H. U., & Khan, Y. A. (2023). Does globalization and ecological footprint in OECD lead to national happiness. PLoS One, 18(10), Article e0288630.

Wilson, E. O. (1984). Biophilia. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Yang, B., Usman, M., & Jahanger, A. (2021). Do industrialization, economic growth and globalization processes influence the ecological footprint and healthcare expenditures? Fresh insights based on the STIRPAT model for countries with the highest healthcare expenditures. Sustainable Production and Consumption, 28(1), 893-910.

Yazdi, K. S., & Khanalizadeh, B. (2017). Air pollution, economic growth and health care expenditure. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 30(1), 1181-1190.

DOI: https://doi.org/10.46223/HCMCOUJS.econ.vi.19.9.3292.2024